Systeem: Een groep van componenten die elkaar direct beïnvloeden; als er een weg gehaald of veranderd word, veranderd de rest ook. Het versterkt elkaar ook
Collectie: Een groep van componenten die elkaar niet beïnvloeden; als er een weg gehaald of veranderd word, veranderd de rest ook
Positieve feedback lus: Versterkt het process na mate het doorloopt
Definitie systeem
Een systeem, of het nu door mensen is gemaakt of natuurlijk, werkt als een geheel doordat de verschillende onderdelen met elkaar samenwerken. Als één onderdeel verandert, beïnvloed dat de andere onderdelen en kan het de stabiliteit en het voortbestaan van het systeem veranderen.
Feedback lussen
Een feedback lus is een gesloten systeem van onderdelen die elkaar beïnvloeden in een cirkel, zoals een konijn die word opgegeten door een wolf, waardoor de wolf minder konijnen kan eten.
Negatieve feedbacklussen
Een negatieve feedback lus verminderd het effect van verandering en helpt om evenwicht te houden. Het houd de lus in stand doordat niet alles elkaar versterkt.
Voorbeeld: Een toename in konijnen zorgt voor een toename in wolven, de wolven eten de konijnen, wat zorgt voor een afname in konijnen. Er zijn minder konijnen, dus het aantal wolven neemt af.
Positieve feedbacklussen
Een positieve feedback lus versterkt het effect van de verandering en veroorzaakt instabiliteit. Doordat alles elkaar versterkt, past het elkaar constant aan.
Voorbeeld: Een toename in broeikas gassen zorgt voor een toename in wereld temperatuur, wat meer permafrost smelt en daardoor meer methaan uit stoot.
Waarom systemen denken?
Een systeem begrijpen door de verbindingen en interacties te onderzoeken tussen de elementen die samen het geheel vormen, in tegenstelling tot lineair denken (oorzaak en gevolg), zorgt voor meer inzicht in een systeem en welke keuzes je moet maken.
Helpt het grote plaatje te begrijpen Het bestuderen van systemen helpt om te begrijpen hoe alle onderdelen met elkaar verbonden zijn, in plaats van alleen naar de losse onderdelen te kijken.
Helpt de impact van verandering in het systeem begrijpen Het laat zien hoe het veranderen van één onderdeel, of de manier waarop de onderdelen samenwerken, grote en onverwachte gevolgen kan hebben voor andere delen van het systeem.
Basiselementen van een systeem
- Stakeholders: mensen en groepen (Beïnvloeden het systeem)
- Objecten en technologieën (hetgeen wat beïnvloed word)
- Relaties (wat beïnvloed wat en hoe)
- Lussen (positieve of negatieve feedback lussen)
- Omgevingsfactoren (Beïnvloeden het systeem)
welke impact heeft de introductie van een robot in een bestaand systeem
Voorbeeld: Robotisering kan werkdruk verlagen in de zorg sector, wat voor banenverlies kan zorgen. Dit kan ook weer voor een verlaging van kosten zorgen. Bewust zijn voor wat de impact van je robot hebt op het systeem is belangrijk.